İŞİNİZ SİZİ TÜKETMEDEN
İşe başladığınız ilk günlerdeki ruh halinizi hatırlayın, gücümüzün %110’ u oranında çalışmaya hazır, idealist, kendi kendini motive eden, çalışarak hiçbir şeyin imkânsız olmadığına inanan, mükemmele ulaşma konusunda katı, yüksek standartlar ve beklentileri olan bireylerdik!
Zamanla, aşırı talep nedeniyle enerji ve gücümüzü yitirerek ilerleyici bir strese girdik.
Önce ruhsal olarak tükenip, bitkin düştük…
Sonra duygudaşlık yeteneği ile birlikte kimlik duygusunu yitirdik ya da değişiklikler yaşadık.
Ve sonuçta işe katkıda bulunamama ya da iş veriminin düşmesi…
Tükenmişliğe giden yol…
1.Dönem: Balayı Dönemi
Her şey mükemmeldir.
İş ile ilgili sınırsız bir enerji ve isteklendirme bulunmaktadır.
Yapılan her iş doyum sağlamaktadır.
Her şey mümkün görünmektedir.
İş arkadaşları ve çalışılan kurum kişinin takdirini kazanmaktadır.
2.Dönem: Ayılma/Uyanma Dönemi
Balayı yerine daha gerçekçi gözlemler.
Beklentilerinin abartılı olduğunu fark etme ve kafanın karışmaya başlaması.
Sorunun ortada olması ve daha fazla çaba ile yine de her şeyin yeniden düzeleceğine olan inancın devam etmesi…
3.Dönem: Bıkkınlık Dönemi
İçindeki meslek ateşi yavaş yavaş sönmeye başlar.
Motivasyon ve enerji giderek tükenmeye başlar..
Uyku düzensizliği, iştah değişikliği, belki alkol sorunu baş gösterir, verimlilik düşer, önemli kararları almada zorluk görülür.
Bulunduğu kurumdan, amirlerinden ya da iş arkadaşlarından uluorta yakınır.
Adalet hissini kaybeder.
4.Dönem: Tükenmişlik dönemi
Umutsuzluk, karamsarlık.
Başarısızlık hissi, kendine güven eksikliği.
Kendine olan saygıyı kaybetme.
Anlamını kaybeden hayat.
Yalnızlık hissi ve boşluğa düşme korkusu.
İntihar, inme, kalp krizi gibi ciddi hastalıklara davetiye.. Ve dibe vurma dönemi…
5.Dönem: Yeniden yapılanma dönemi
Dibe vurmanın ardından yeniden yapılanma dönemi gelir..
Tıpkı ANKA kuşu gibi kendi küllerinden yeniden doğma dönemidir..Birçok yanılsama ve yanlış hedefler yerini gerçekçi beklenti ve hedeflere bırakır.
Görüldüğü gibi tükenmişliğe giden yol iyi niyet taşlarıyla örülmüştür..kişi tüm iyi niyetiyle hayata atıldığı büyük motivasyonuyla çabaladıkça, işine ve iş arkadaşlarına karşı saf ve iyi niyetli bir tutum sergiledikçe, tükenmişliğe adım adım daha da yaklaşmaktadır…
TÜKENMİŞLİĞİN NEDENLERİ
* Kişinin kendi kaderini belirleyememesi
* İş yerinde iletişim eksikliği
* Aşırı ya da düşük çalışma temposu
* İlişki aşırılığı
* Bireysel etkenler
* Eğitim eksikliği
* Rol karmaşası
* Diğer etkenler(iş yeri ortamının uygunsuz olması, iş güvencesinin olmayışı vb).
Tükenmemek için neler yapılabilir
Önce işinizin hayatınızdaki yerini yeniden gözden geçiriniz…
Tabiat ana neden ağaçların dört mevsim meyve vermesine imkân tanımamaktadır.
Çünkü diğer mevsimlerde toparlanıp kaynaklarını yenileme ve zenginleştirme gereğini hissederler…
Bizlerde ne denli işimiz yoğun olursa olsun dinlenmeyi ve kaynaklarımızı zenginleştirmeyi bilmeliyiz…
Yani dinlenip, okumalıyız, öğrenmeliyiz ve sürekli yenilenmeliyiz…
Üretkenliğimiz arttıkça, verimliliğimiz arttıkça yaptığımız iş bizi daha çok tatmin edecek ve yaptığımız işte daha çok doyum sağlayacağız.
Böylece yapılan iş hiçbir zaman çalışanda değersiz, gereksiz gibi bir duygu yaratmaz.
Daha çok gerçekçi hedefler belirleyin…
İş yerinde kendi potansiyelinizi bilip “hayır” diyebilmeyi öğrenin.
Yardım istemeyi bilin. Stresle başa çıkmanın yollarını öğrenin.
Strese eğilimli hale getiren çay, kahve, kola gibi içecekleri azaltın, sağlıklı beslenme ve spor yapmayı yaşantınızın bir parçası haline getirmeyi ve yeni hobiler öğrenin.
Çalıştığınız kuruma uygun çözümler üretin ve bunları diğer meslektaşlarınızla paylaşın…
Çalışma arkadaşlarınızı rakip, düşman gözüyle görme yerine, ortak, yandaş gözüyle bakmak verimliliğinizi arttırır.
Kurumda alınan kararlara çalışanların katılımını sağlamak, monoton işlere birtakım yenilikler getirmek ya da aynı işleri farklı yöntemlerle yapmak, hizmet-içi eğitim kursları düzenlemek tükenmeyi engelleyebilir…
SONUÇ
İş ne olursa olsun, tükenmişlik kaçınılmazdır. Ancak kader değildir, dönemsel sonuçlardan biridir. Alınacak önlemlerle kısa sürede kurtulabilinecek bir meslek hastalığıdır denilebilir.
Mesleğiniz sizi tüketmeden, tedbir almanız dileği ile.
—————